MINDFULNESS (UWAŻNOŚĆ): KIEDY I DLA KOGO?
W szybkim świecie, w pogoni za celami, pracą, pieniędzmi, obowiązkami nasze myśli wędrują zwykle u przyszłości - mniej lub bardziej odległej. To proces wysoce stresujący, ponieważ trudno mieć realny wpływ (inny niż poprzez swoje bieżące działanie) na coś, co jeszcze się nie wydarzyło. Z kolei osoby pogrążone w depresji dużo czasu spędzają na rozmyślaniu (tzw. ruminowaniu) o tym, co było: dlaczego do tego doszło? To kolejny niezbyt przydatny i raczej dołujący proces, ponieważ niezwykle trudno jest zmienić coś, co się już wydarzyło, nie posiadając wehikułu czasu.
Stąd wniosek, iż jedyny czas, na który mamy realny wpływ, to czas teraźniejszy. A ile spędzamy w nim "czasu"? Zastanów się i pomyśl o dzisiejszym dniu. Ile razy Twoje myśli odbiegły do tego co było? Ile razy myślałeś/aś o tym, co będzie lub co będziesz robić? A ile czasu udało Ci się skupić tylko i wyłącznie na tym, co dzieje się tu i teraz, w tej chwili? Spróbuj procentowo oszacować, ile czasu dzisiaj spędziłeś/aś w przeszłości, przyszłości i teraźniejszości.
Praktyka uważności zawiera medytacje i zadania do wykonywania na co dzień, które mają zwiększyć naszą świadomość chwili obecnej poprzez zauważanie momentów, gdy uwaga ucieka w przeszłość lub do przyszłości. Jest procesem, a nie techniką. Nie jest to zestaw technik do wykonania w stresie. Jest to raczej nowy sposób życia.
Dla kogo?
- w zasadzie dla wszystkich, nie ma co do tego ograniczeń; młodsi, starsi, w średnim wieku - wszyscy możemy stać się bardziej uważni (istnieją specjalne programy/praktyki przeznaczone dla dzieci)
- dla osób żyjących w pośpiechu, w dużym stresie, które nie zauważają, gdzie podział się ostatni dzień/tydzień/miesiąc
- dla osób cierpiących na somatyczne objawy stresu (refluks, wrzody, itp.)
- dla osób cierpiących na nawracające epizody depresji - terapia depresji oparta na uważności posiada naukowo udowodnioną skuteczność w leczeniu nawracających epizodów depresyjnych
Jak?
Jeżeli mieszkasz w większym mieście i dysponujesz około 2,5 godzinami raz w tygodniu oraz 1 godziną dziennie (lub gotowością, by je poświęcić) to możesz poszukać kursu uważności/mindfulness.
Jeżeli ograniczenia finansowe lub lokalizacyjne nie pozwalają Ci na chodzenie na kurs, możesz już dziś skorzystać z bardzo dobrych książek (recenzję jednej z nich znajdziesz tutaj: http://gabinetpsyche.com/blog/mindfulness-trening-uważności-m-williams-d-penman-recenzja-książki) wraz z nagranymi medytacjami oraz ćwiczeniami do wykonania w przeciągu tygodnia.
Jeżeli obecnie jesteś w procesie terapii możesz zapytać terapeutę o możliwość i wsparcie w podjęciu treningu uważności.
Kiedy?
Kluczowe będzie zadbanie o czas potrzebny na wykonywanie medytacji i ćwiczeń. Standardowo trening uważności trwa przez 8 tygodni i wymaga udziału raz w tygodniu na zajęciach w grupie oraz codziennej, około godzinnej praktyki. W przypadku pracy samodzielnej potrzebny będzie czas na zapoznanie się z lekturą i podobnie około godzinna praktyka codziennie.
Korzyści?
Wg naukowców to (za: Williams i Penman, 2014, str. 12):
- zmniejszenie odczuwanego stresu, czy spadków nastroju w depresji
- lepsze zdrowie fizyczne
- bardziej satysfakcjonujące związki
- osłabienie uzależnień
- poprawa układu odpornościowego